Blog

Wyobraźmy sobie towar w procedurze tranzytu. Będzie to towaru z Chin o statusie nieunijnym transportowany z Oddziału Celnego w Polsce do Urzędu Celnego na Ukrainie.

Obowiązki nałożone na korzystającego z procedury tranzytu są opisane w art. 233 UKC:

„Artykuł 233

Obowiązki osoby uprawnionej do korzystania z procedury tranzytu unijnego oraz przewoźnika i odbiorcy towarów przemieszczanych w ramach procedury tranzytu unijnego

1. Osoba uprawniona do korzystania z procedury tranzytu unijnego odpowiada za:
2. a) przedstawienie wymaganych informacji i towarów w nienaruszonym stanie w urzędzie celnym przeznaczenia w wyznaczonym terminie oraz zgodnie ze środkami przyjętymi przez organy celne w celu zapewnienia identyfikacji towarów;
3. b) przestrzeganie przepisów celnych dotyczących procedury;
4. c) jeżeli przepisy prawa celnego nie stanowią inaczej – złożenie zabezpieczenia w celu zapewnienia zapłaty kwoty należności celnych przywozowych lub wywozowych odpowiadającej długowi celnemu lub innym należnościom mogącym powstać w odniesieniu do danych towarów zgodnie z innymi przepisami.”

Jak widać, jednym z podstawowych ustalonych w Kodeksie warunków dla procedury tranzytu, jest przedstawienie objętego procedurą towaru w stanie nienaruszonym, z zachowaniem terminu określonego przez UC. Do zachowania tego wymogu zobowiązany jest zarówno korzystający z procedury, ale i przewoźnik. Mówi o tym ust. 3 art. 233UKC:

„Art. 233

Ust. 3. Osoba przewożąca towary lub odbiorca, który przyjmuje towary, wiedząc, że są one przemieszczane w ramach procedury tranzytu unijnego, również odpowiadają za przedstawienie towarów w urzędzie celnym przeznaczenia w wyznaczonym terminie w nienaruszonym stanie i zgodnie ze środkami zastosowanymi przez organy celne w celu zapewnienia identyfikacji towarów.”

Usunięcie towarów w wyniku kradzieży spowodowałoby, że nie dostarczono by części tranzytowanego towaru, co w istocie byłoby naruszeniem obowiązku wskazanego w art. 233 ust. 1 pkt a.  Niespełnienie warunku nienaruszalności stanu towaru objętego procedurą, skutkuje powstaniem długu celnego – określonego w art. 79 UKC:

„Artykuł 79

 Dług celny powstały w wyniku niespełnienia warunków lub obowiązków

1. Jeżeli towary podlegają należnościom celnym przywozowym, dług celny w przywozie powstaje w przypadku niewypełnienia:
2. a) jednego z obowiązków przewidzianych w przepisach prawa celnego, dotyczących wprowadzania towarów nieunijnych na obszar celny Unii, usunięcia spod dozoru celnego, przemieszczania, przetwarzania, składowania, czasowego składowania, odprawy czasowej tych towarów lub dysponowania nimi na tym obszarze;
3. b) jednego z obowiązków przewidzianych w przepisach prawa celnego dotyczących końcowego przeznaczenia towarów na obszarze celnym Unii;
4. c) jednego z warunków wymaganych do objęcia towarów nieunijnych procedurą celną lub przyznania zwolnienia z cła lub obniżonej stawki celnej przywozowej ze względu na końcowe przeznaczenie towaru. „

Nałożenie powstałego z mocy w/w artykułu zobowiązania uiszczenia cła od usuniętego spod dozoru celnego, w wyniku kradzieży towaru będzie prawdopodobnie realizowane przez komórki UCS w wybranym mieście, w którym znajdują się właściwości miejscowe O.C, który ustalił fakt usunięcia towaru spod dozoru. Kompetencja do wydania decyzji określającej dług celny przez ten właśnie UCS wynika z treści art. 87 UKC.

„Artykuł 87

 Miejsce powstania długu celnego

1. Dług celny, o którym mowa w art. 77, 78 i 81 powstaje w miejscu, w którym składa się zgłoszenie celne lub zgłoszenie do powrotnego wywozu. We wszystkich pozostałych przypadkach miejscem powstania długu celnego jest miejsce zaistnienia zdarzeń, z których dług ten wynika. Jeżeli nie można określić tego miejsca, dług celny powstaje w miejscu, w którym organy celne stwierdzą, że towary znajdują się w sytuacji powodującej powstanie długu celnego. „

W przypadku gdy, fakt kradzieży został ustalony np. na granicy polsko-ukraińskiej i dodatkowo nie można było ustalić, kiedy i gdzie faktycznie towary zostały usunięte spod dozoru celnego – będzie miała zastosowanie zasada wskazana powyżej tj uznanie, że dług powstał w miejscu stwierdzenia kradzieży części towaru.

Do zapłaty powstałego w wyniku naruszenia obowiązków w procedurze tranzytu, długu celnego w wymiarze określonym decyzji UCS zobowiązani zostaną tzw. „Dłużnicy”.  Cytowany powyżej art. 233 w ust. 2 odpowiedzialność za wykonanie obowiązków tranzytu, rozdziela zarówno na korzystającego z procedury jak i przewoźnika oraz na sprawcę usunięcia spod dozoru. Koresponduje to treścią art. 84 UKC który określa, że powstały dług celny będzie wymagalny od każdego dłużnika w tym samym zakresie na zasadzie solidarności. 

„Artykuł 84

Kilku dłużników

Jeżeli do zapłaty kwoty należności celnych przywozowych lub wywozowych odpowiadającej temu samemu długowi celnemu zobowiązanych jest kilku dłużników, odpowiadają oni solidarnie za zapłatę tej kwoty.”

Podsumowując:

W stosunku do skradzionego – a więc usuniętego spod dozoru towaru objętego tranzytem – powstał dług celny.

Postępowanie w sprawie określenia należności celnych i podatkowych dotyczących skradzionego towaru będzie prawdopodobnie prowadził UCS w mieście właściwym dla odkrycia kradzieży, po powiadomieniu w systemie o uzyskaniu komunikatu z UC wyjścia.

Korzystający z procedury tranzytu wraz z przewoźnikiem będą z mocy prawa zobowiązani do zapłaty należności określonych w decyzji UCS

Noty tranzytowe do czasu dokonania poboru należności nie zostaną zamknięte. Kwota zabezpieczenia nie zostanie zwolniona do czasu zakończenia postępowania, wydania decyzji i poboru należności

W trybie odrębnym będzie prowadzone postępowanie karno- skarbowe w celu wykrycia sprawcy usunięcia dozoru celnego.

UCS prawdopodobnie, w trakcie obu postępowań będzie występował o dodatkowe wyjaśnienia, dokumenty lub informacje do Agencji Celnej